Tác động của Giáng Sinh đến tâm lý là một chủ đề khá thú vị và đáng quan tâm. Vào những năm 1930, Tổng thống Hoa Kỳ Calvin Coolidge đã đưa ra nhận định về các lễ hội Yuletide hàng năm: “Giáng sinh không phải là một thời điểm cũng không phải là một mùa mà là một trạng thái của tâm trí”. Những năm sau này, việc Giáng Sinh tác động đến tâm trí hay tâm lý con người như thế nào càng được chú ý hơn.
1. Giáng Sinh ảnh hưởng đến tâm lý con người như thế nào
Chắc chắn, Giáng sinh ảnh hưởng đến tâm lý con người theo nhiều cách. Giáng Sinh có khả năng kích thích niềm vui, nỗi nhớ, sự phấn khích, lo lắng và căng thẳng. Đôi khi, tất cả cùng một lúc có nhiều tác động. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi biết rằng, khoa học hành vi đã tạo ra nhiều nghiên cứu phong phú về khía cạnh con người của Lễ Giáng Sinh.
1.1. Người ta quan tâm đến tác động của Giáng Sinh đến tâm lý ra sao?
Một tìm kiếm tiêu chuẩn của Google cách đây 2 năm cho “Tác động của Giáng Sinh đến tâm lý” thu được khoảng 126 triệu kết quả. Ngay cả Google Scholar cũng cho 200.000 kết quả tìm kiếm.
Tại sao lại có sự quan tâm mạnh mẽ như vậy. Để rõ hơn, bạn cùng HappyMind tìm hiểu thêm từ khởi điểm của Giáng Sinh nhé.
1.2. Giáng Sinh – điểm bắt đầu của mùa đông
Có lẽ điểm khởi đầu tốt nhất là hãy nhớ rằng Giáng Sinh là một trong những lễ hội ý nghĩa nhất của con người. Ý nghĩa đặc trưng cho trải nghiệm đầu của loài người về mùa đông.
Trong xã hội nguyên thủy, việc thời gian ban ngày bị giảm đi khi vào mùa thu là một điều thực sự đáng sợ. Đối diện với sự khắc nghiệt của mùa đông, người ta thường tin vào các nghi lễ cầu mong ngày sẽ dài hơn đêm. Như thế, họ sẽ không cảm thấy phải chìm trong bóng tối dài lâu.
1.3. Qua thời gian, Giáng Sinh cũng có những thay đổi như thế nào
Lễ kỷ niệm ngày đông chí đầu tiên trùng với phần thưởng từ thần mặt trời. Do đó, sự xuất hiện của tôn giáo và chủ nghĩa thần bí có ảnh hưởng mạnh mẽ đến tâm lý con người. Thực tế là, tất cả đều dựa trên mối tương quan. Nó không phải bằng chứng về nhân quả có vẻ hiển nhiên đối với chúng ta bây giờ.
Trải qua nhiều thiên niên kỷ qua và cho tới ngày nay, Lễ Giáng Sinh đã mang tính toàn cầu. Chúng ta được tặng quà và thực hiện các nghi lễ cần thiết trong ngày Giáng Sinh. Chúng ta tạm gác lại mọi việc để đón Giáng Sinh cùng những người thân trong gia đình.
Thực tế, Giáng Sinh không chỉ liên quan đến nghi lễ, sum họp gia đình, tặng quà,..Giáng Sinh còn liên quan đến sức khỏe thể chất lẫn tâm lý chúng ta.
1.4. Giáng Sinh liên quan nhất định đến sức khỏe con người trong dịp này
Các nghiên cứu về tác động của Giáng Sinh đối sức khỏe đã cho kết quả khác nhau. Trong đó bao gồm cả kết quả liên quan đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Liên quan đến sức khỏe tinh thần
Qua khảo sát Xã hội Châu Âu cho rằng, nhiều người có cảm xúc hạnh phúc thấp hơn vào Giáng Sinh. Trong khi đó, các nghiên cứu khác cho thấy tỷ lệ tự tử giảm rõ rệt vào thời điểm này. Cũng có báo cáo cho biết, có những người cảm thấy “chán nản” nhân dịp này.
Liên quan đến sức khỏe thể chất
Đối với sức khỏe thể chất, một nghiên cứu đã báo cáo rằng, tỷ lệ tử vong của những người bị bệnh nặng vào dịp Giáng Sinh cho thấy, họ có thể ‘sống sót’ lâu hơn vài ngày. Cũng có nghiên cứu cho thấy, số liệu những người ngộ độc rượu tăng lên vào dịp lễ này.
1.5. Tác động từ những món quà dịp Giáng Sinh đến tâm lý con người
Ngay từ hành động tặng quà đơn giản cũng chứa đầy cạm bẫy tâm lý. Tặng quà Giáng Sinh lẫn nhau sẽ có được ngay sự đánh giá trong mối quan hệ giữa người cho và người nhận được. Trong khi, bản năng đầu tiên của một người có thể là phấn đấu cho sự bình đẳng.
Tâm lý học cho rằng, tặng quà Giáng Sinh không phải là việc đơn giản, nó phức tạp hơn nhiều. Vậy sự phức tạp này được nhìn nhận ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu tiếp nhé.
Sự phức tạp của một món quà Giáng Sinh
Chủ sở hữu phải tính đến tình trạng tương quan của những người có mối liên hệ với nhau. Một món quà quá đắt tiền hoặc sặc sỡ có thể phản tác dụng, đối với những người có ý định gây ấn tượng. Hoặc, khi một món quà được cho đi nhưng không được nhận lại thì kết quả có thể gây tổn hại về mặt xã hội.
Ai cũng mong nhận được một món quà từ người khác nhưng lại không nhận được! Hoặc bạn tặng quà cho mọi người nhưng lại không nhận được món quà nào cho riêng mình. Khi đó, bạn sẽ có cảm giác hụt hẫng so với ngày thường.
Khác biệt giới tính tạo nên sự phức tạp trong việc tặng quà Giáng Sinh
Nghiên cứu cho thấy rằng, sự khác biệt về giới tính tạo nên sự phức tạp liên quan đến quà Giáng Sinh. Sự khác biệt này khiến những món quà lãng mạn giữa nam và nữ trở nên đặc biệt nguy hiểm.
Một cách rõ ràng, phụ nữ có nhiều khả năng xem một món quà là thước đo sự tương thích giữa họ và người bạn đời của họ. Ngược lại, nam giới thường xem quà tặng là vật có giá trị vật chất. Nó có thể có hoặc không có ích, hoặc có thể đem trả lại tiệm. Tùy vào tính cách của từng cá nhân mà mối quan hệ của bạn có thể đi ngược lại xu hướng chung.
2. Làm mới lại Giáng Sinh – cách hay để biến đổi tâm lý theo hướng tích cực
Sự tác động của Giáng Sinh đến sức khỏe thể chất và tinh thần là có hiện hữu. Điều này đã được đề cập như ở trên. Chúng ta cũng thấy rõ hơn, tác động của Giáng Sinh đến tâm lý con người có thể diễn ra ở các mức độ hoặc các chiều hướng khác nhau. Tuy nhiên, có một điểm chung là, dịp Giáng Sinh về, tâm lý ganh tị hay chán nản hoặc buồn bã xuất hiện ở rất nhiều người.
Dịp Giáng Sinh và sự than vãn về quá khứ
Một thói quen hành vi mà con người thường thể hiện vào Giáng Sinh là sự than vãn về quá khứ. Như thường lệ, năm nào nhiều người cũng phàn nàn rằng ‘những năm trước’ các lễ hội tốt hơn. Tuy nhiên, thói quen này dường như là một nhận thức sai lệch của ký ức. Sự phàn nàn không có gì mới. Bạn hãy thử đoán xem ý kiến này được xuất bản lần đầu tiên khi nào?
” Trong vòng nửa thế kỷ qua, lễ hội hàng năm này đã mất đi sự tuyệt vời và phấn khởi ban đầu”. Câu này đã xuất hiện trong một bài xã luận của The Times vào năm 1790.
Làm mới lại Giáng Sinh – cách hay để biến đổi tâm lý theo hướng tích cực
Thay vì than vãn, tiếc nhớ về những Giáng Sinh lấp lánh đầy niềm vui trong quá khứ, hãy tái tạo Giáng Sinh hiện tại và tương lai. Thay vì cảm thấy chán nản, hãy thay đổi suy nghĩ của mình theo hướng tích cực vì Giáng Sinh thực ra không hề giống nhau qua thời gian.
Tùy thuộc vào hoàn cảnh và sự thay đổi, hãy tập trung vào việc làm cho Giáng Sinh trở nên ý nghĩa chính ở thời điểm hiện thực của nó. Nói cách khác, bạn có thể tạo ra những kỷ niệm đặc biệt của riêng mình vào thời điểm Giáng Sinh đến. Kết luận này có lẽ là bài học quan trọng nhất. Nó sẽ mang lại tâm lý tích cực liên quan đến dịp Giáng Sinh, dù tác động của dịp lễ đến chúng ta là gì.
BBT HappyMind tổng hợp
Nguồn tham khảo chính:
- What is the psychological impact of Christmas? Brian Hughes, Thejournal.ie
- The Christmas effect on psychopathology, Randy A. Sansone and Lori A. Sansone, Ncbi.nlm.nih.gov
- Christmas and mental health – What does the evidence tell us, Dr Neil Jeyasingam, Psychscenehub.com
